14 Mayıs seçimlerine 9 gün kalırken Meta (Facebook) ve Google gibi şirketler şimdiden seçim sonucunu %85 doğrulukla biliyor. Peki bu kadar yüksek oranla seçimi kimin kazanacağını nereden biliyorlar?
Türkiye’de yaklaşık olarak 65 milyon adet akıllı telefon kullanıldığı tahmin ediliyor.
“2021 yılı itibarıyla Türkiye’de 55 milyon 140 bin akıllı telefon kullanıcısı olduğu belirlendi. Bu sayı, nüfusun yaklaşık yüzde 65’ine denk geliyor. Türkiye, akıllı telefon kullanımında dünyada ilk 15 ülke arasında yer alıyor.“
Akıllı telefonlarda kullanılan temel ve en popüler uygulamalar ise bilindiği gibi ücretsiz olarak sunuluyor. Örneğin WhatsApp, çok yüksek maliyetli bir uygulama olmasına rağmen kullanıcılara tamamen ücretsiz olarak sunuluyor. Ücretsiz olmasının ana nedeni ise verilerimizi toplayıp işlemesidir. Yani ücret yerine verilerimizi ve davranış modellerimizi veriyoruz.
Aynı şekilde; Google ürünleri ve Instagram, Facebook gibi diğer Meta ürünleri de buna dahildir.
Seçim sonucunu şimdiden nasıl biliyor konusu dönecek olursam;
Akıllı telefonlarımızdaki bu şirketlere ait uygulamalarda yapay zeka ve çeşitli algoritmalar kullanıldığı için, kullanıcı davranışlarına ve eğilimlerine bakarak o kişinin kime oy vereceğini büyük olasılıkla tahmin ediyor.
Peki bunu nasıl yapıyor?
Kısaca ana taslağı özetlemem gerekirse; yapay zeka, kullanıcıların paylaşımlarına, başkalarının paylaştığı paylaşıma verilen tepkiye, arama motorlarında yapılan sorgulara ve daha birçok veriye göre kişilerin kime oy vereceğinin analizini yapabiliyor.
Örneğin;
“A” partisi iyi bir haber paylaştı ve kullanıcı bu habere olumlu bir yorum veya olumluluk belirten bir emoji ile ifade bırakırsa o kullanıcı yapay zeka tarafından “A” partisine yakın olarak kategorize ediliyor.
“B” partisi iyi bir haber paylaştı ve kullanıcı bu habere olumsuzluk içeren bir yorum veya emoji ile ifade bıraktıysa kullanıcının “B” partisine oy veremeyeceği tahmin edilerek kategorize ediliyor.
Yukarıdaki örnekleri basit bir şekilde anlaşılsın diye verdim. Bunları sayısızca çeşitlendirebiliriz. Buradaki ana konu 50 milyonun üzerindeki akıllı telefon kullanıcısının tüm etkileşim ve diğer kullanıcı davranışları yapay zeka ile mükemmel bir şekilde işlenerek yüksek olasılıklı tahminlerin ortaya çıkarılmasını sağlıyor.
İlgili şirketler kendi çıkarları doğrultusunda isterlerse bu verileri dijital pazarlama yöntemiyle kullanıp, kategorize edilen kişiler üzerinde yapay gündem ve algı oluşturarak oylarını değiştirmeye çalışabilirler.