Motorin ve Benzin Fiyatlarının Artış Nedeni Karbon Vergisi Mi?

Bugün itibariyle Türkiye’de motorinin (mazot) litre fiyatı 41 TL, Benzinin litre fiyatı ise 39,50 TL.

İnsanların büyük bir çoğunluğu bu fiyatlara inanamadığı için, son zamanlarda “motorin ve benzin fiyatlarına gizli karbon vergisi mi eklendi?” gibi yorumlar görüyor olabilirsiniz.

Daha önceki “Karbon Vergisi Hangi Ülkelerde Var?” başlıklı yazıda 46 ülkede uygulanan karbon vergisinden ve Türkiye’de karbon vergisinin son durumundan bahsetmiştim.

Konumuza dönecek ve sorumuzu yeniden hatırlayacak olursak;

Motorin ve Benzin fiyatlarında karbon vergisi mi var?

Kısacası Hayır.

Türkiye’deki şu an ki mazot ve benzin fiyatlarının yüksek olmasının ana nedeni “şimdilik” karbon vergisine bağlı değil.

Şimdilik bağlı değil, çünkü burada da bahsettiğim gibi Türkiye’nin 2016 yılında imzaladığı Paris İklim Anlaşmasına göre, “2030 yılına kadar sera gazı emisyonlarını %21 oranında azaltma taahhüdü” bulunuyor.

Bazı ülkelerde yakıt içeriğinde bulunan karbon oranına göre vergilendirme bulunuyor ve elektrikli araçlara geçilmesi teşvik ediliyor.

Eğer Türkiye’de ki motorin fiyatına yüksek oranda (%20 gibi) karbon vergisi dahil edilmiş olsaydı, bugün 50 litrelik deposu olan bir aracı 2050 TL yerine 2460 TL’ye doldurabilirdik.

Fakat genel olarak “benzinde litre başına 0,06 TL, motorinde litre başına 0,07 TL olarak belirlen bir vergilendirme de söz konusu.” Bizim burada bahsettiğimiz ise “motorin fiyatlarını alınamayacak seviyeye çıkartan bir verginin dahil edilip edilmemesi. Yani %20 gibi. 0,07 TL değil de +8 TL gibi.”

Akaryakıt fiyatlarındaki artışa neden olan başlıca faktörler

Dünya çapında artan enerji fiyatları: Rusya-Ukrayna savaşı, küresel enerji piyasalarını altüst etti ve petrol ve doğal gaz fiyatlarında önemli artışlara neden oldu. Bu durum, Türkiye gibi ithalatçı ülkelerde akaryakıt fiyatlarına da yansıdı.
Döviz kurlarındaki artış: Türkiye’de döviz kurları, son aylarda önemli ölçüde arttı. Bu durum, ithal edilen akaryakıtın maliyetini artırarak fiyatların yükselmesine neden oldu.
Devletin akaryakıt üzerindeki vergileri: Türkiye’de akaryakıt, yüksek vergilere tabidir. Bu vergiler, akaryakıt fiyatlarının önemli bir kısmını oluşturur.

Özetle, motorin ve benzin fiyatlarındaki artışın ana nedeni karbon vergisi değil. Akaryakıt fiyatlarındaki artışa, dünya çapında artan enerji fiyatları, döviz kurlarındaki artış ve devletin akaryakıt üzerindeki vergileri gibi faktörler de katkıda bulunuyor.